مغز غیر بیولوژیکی؛ نه خیلی دور، نه خیلی نزدیک

دست ‌آورد ‍‌های فوق العاده علم پزشکی، نانو فناوری، الکترونیک و علوم مربوطه باعث طرح دیدگاهی هایی از آینده شده است با نوید این که تا چند دهه دیگر بشر قادر به تولید نرون هایی از طریق فناوری نانو خواهد بود که هم نجات یافتن از جراحات شدید سیستم عصبی را میسر خواهد ساخت و هم کسب توانایی های قابل توجه جدیدی برای بدن آدمی را. با ما همراه باشید تا از آنچه ممکن است در آینده انتظارتان را بکشد با خبر شوید...

 

چندی پیش پژوهشگران USC - Viterbi School of Engineering موفق به ساخت سیناپس هایی از جنس نانو لوله های کربنی شدند و همان طور که م‍یدانیم سیناپس ها محل برقرای ارتباط بین دو سلول برای انتقال پیام های عصبی هستند. از آنجایی که نمونه نانولوله ای ساخته شده توسط این نهاد علمی به خوبی نوع زیستی عمل کرده است میتوان این نتایج را حرکتی رو به جلو برای تحقق "تفکر غیر زیستی خود آموز" دانست. البته این حرکت رو به جلو و ساخت سیناپس هایی از جنس مدارات نانو لوله ای به این معنا نیست که دانشمندان هم اکنون آمادگی جایگزینی مغز انسان را داشته باشند، اما در عین حال یک مرکز جدید پژوهش های میان رشته ای در دانشگاه MIT که هدفی کمتر از کشف راز و رمز هوش بشری ندارد وعده ی به سرعت درآوردن این فناوری را داده است.

پژوهشگران MIT امیدوارند به درکی از چگونگی رشد هوش مغز آدمی و اینکه چگونه ما ماشین هایی با هوش گسترده ای در حوالی هوش خودمان میسازیم، برسند. اگر میخواهید با روش های این پژوهشگران برای رسیدن به این درک آشنا شوید شما را دعوت به مطالعه مقاله MIT در ارتباط با این موضوع می کنیم.

مهندسی معکوس مغز. بله درست متوجه شدید، ساخت مغز از طریق تحلیل تمام ویژگی ها و ساختار آن و طراحی دوباره آن با اطلاعات بدست آمده. تحقق کار، هدف اصلی دست اندرکاران پروژه ای بزرگ به نام Blue Brain Project است، که اگر این پروژه طبق پیش بینی ها در دهه 2020 میلادی به ثمر بنشیند دانشمندان راه خود را با شبیه سازی مغز انسانی در یک ماشین ادامه خواهند داد که البته به نقل از آینده پژوه تکنولوژی، ری کوزویل از کتاب معروف خود به نام The Singularity is Near، این خود میتواند قدمی برای نزدیک شدن به رایانه هایی قدرتمند تر از مغز بیولوژیکی انسان از حیث پردازش و محاسبه باشد. اگر با ترنجی همراه باشید در فرصتی دیگر به شرح و بررسی این پروژه عظیم هم خواهیم پرداخت.

ری کوزویل همچنین بر این باور است که "راه حل در رمزگشایی و شبیه سازی قشر مخ نهفته است. در صندلی شناخت، قشر مغز انسان در حدود 22 بیلیون نورون و 220 تیلیون سیناپس وجود دارد." رایانه های امروزی توانایی پردازش این مقدار از داده ها را ندارند اما کارشناسان شرکت IBM بر این باورند که با افزایش ظرفیت محاسباتی و حافظه ابر رایانه ها می تواند این داده ها را پردازش کرد، اتفاقی که ممکن است در ظرف سه سال رخ دهد.

جان برچ ،مهندس نانو، با اظهار نظر خود در مورد ویدیویی از فناوری نانو مولکولی، در وبلاگ خود پیش بینی کرده است که انتظار دارد پیشرفت در فناوری نانو مولکولی یک روز ما را قادر به جایگزینی سلول های مغز با نانو مواد مقاوم در برابر صدمات با پردازش محاسباتی سریع تر از مغز های بیولوژیکی امروز خودمان خواهد ساخت. جان پرچ در این مورد میگوید: "مغز جدید شامل کپی دقیق از ساختار و شخصیت مان خواهد بود که قبل از تبدیل شدن مغزمان وجود داشته است." چنین مغزی میتواند خیلی سریع تر از مغز هم اکنونمان و با حافظه ای هزار برابر حجیم تر از حافظه کنونی مان باشد. ما حتی میتوانیم سرعت اندیشیدنمان را افزایش دهیم، کاهش زمانی برای تکیمل فرآیندی که منجر به اندیشیدن می شود از 100 میلی ثانیه به 50 نانو ثانیه، میلیون ها بار سریع تر!

سریع تر کردن فکرمان همه چیز را آهسته می کند! یا بهتر است بگوییم که همه چیز را در ذهنمان آهسته تر به نظر میرساند، درک ما را از پیرامون بیشتر و در عین حال کندتر هم میکند. اتفاقاتی که در ثانیه رخ میدهد برای مغز جدید شاید شصت برابر آرام تر رخ دهد، اما این حداقل باعث میشود در شرایط اضطراری دچار وحشتت و سردرگمی نشویم.

براچ اینگونه در مورد چگونگی کوچ به مغز جدیدمان توضیح میدهد که با مصرف روزی یک قرص نانو، مواد و دستور العمل لازم نانو ربات ها برای شکل دهی نرون های جدید، جابجایی آنها و جایگزین کردنشان با نرون های مغز فعلی فراهم خواهد شد؛ کم کم متوجه تغییرات محسوسی خواهیم شد، تغییراتی که میتواند ما را طی یک دوره شش ماهه به مغز تند و تیز جدیدمان برساند.

چنین مغز جدیدی میتواند برای ما ارتباطات بی سیم با رایانه ها و هر شیء دارای تفکر با قابل اتصال را فراهم کند و همچنین دست رسی به اینترنت، محتوای مجازی، برقراری تماس تنها نیاز به فکر کردن خواهند داشت. جالب آن که مکالمه به هر زبانی ممکن خواهد بود، آن هم بدون مطالعه!

مطمئنا چینن مزیت هایی بی عیب نخواهند بود و در واقع میتوان گفت بزرگترین مزیت چنین مغزی، یعنی توانایی خود ترمیمی برای همیشه زنده ماندن... خود یک فاجعست!

حتی یک تصادف غیر منتظره هم دیگر نمیتواند قطعیتی برای مرگ آور بودنش داشته باشد، زمانی که با وجود نابودی کامل جسم به حسن وجود نانو ربات ها در مغزمان، همیشه یک کپی کامل از اطلاعات مغز که حتی آخرین لحظات و رویداد ها را داراست، وجود خواهد داشت. پس تنها کافیست با ورود کپی اطلاعات مغزیتان درون یک جسم شبیه سازی شده از خودتان که آن هم با اطلاعات بدست آمده از همان نانو ربات ها ساخته شده است، دوباره زنده میشوید! خب، اینجا سوال بحث برانگیز در مورد بعد دیگرمان، یعنی روح مطرح میشود که به خاطر عدم شناخت و آگاهی از آن وارد این زمینه نمی شویم اما حداقل میتوان گفت با یک کپی از مغزمان و یکی دیگر از جسممان شاید بشود مرده ای متحرک ساخت!

و اما این سوال که چرا زنده ماندن فاجعست، جواب کوتاهی دارد و در عین حال به پیچیدگی تمام بشریت: عطشِ جاودانگی. بگذریم...

دانشمندان گمان میبرند تحقق این فناوری در اواسط قرن جاری میلادی امکان پذیر خواهد بود، هرچند شگفت آور اما از انسانیت ما کم و بیشتر به سایبرگ ها مبدلمان میکند. اما طرفداران این تکنولوژی هم این نگرش را دارند که هم اکنون ما از عینک، دندان مصنوعی، تیتانیوم برای جایگزینی مفصل ران، کاشت حلزون، و اندام مصنوعی استفاده میکنیم؛ مغز مصنوعی و شبیه سازی بدن انسان تنها مرحله است بعدی در ساخت قرن 21 با تکنولوژی بهتر، امن تر و لذت بخش تر.

 

نظر شما ترنجی خوانان در مورد این فناوری چیست؟ آیا این گمانه زنی ها صرف حال فرضیاتی خوش بینانه اند یا واقعا سری اتفاقاتی وجود دارند که منجر به تحقق این پیشبینی ها شوند؟ و اگر این فناوری به مرحله اجراء برسد چه پیامد هایی خواهد داشت؟ آیا خود شما حاضر به استفاده از مغز نانولوله ای و بدن کلون شده هستید؟

با ترنجی همراه باشید تا در ادامه این سری مقالات با تحقیقات پیرامون مغز بشری، هوش مصنوعی و نانو پزشکی بیشتر آشنا شوید. هر جمعه شب ساعت 8 منتظرتان هستیم.

منابع: nanofuture2030.com, boingboing.net, ieet.org, web.mit.edu